Overslaan en naar de inhoud gaan

Coaching

Als coach begeleid je mensen in hun ontwikkeling, en faciliteer je hun leren op vaak cruciale momenten in hun professionele leven. Coaching is dan ook een vak dat de nodige onderbouw, kennis en kunde vereist, en terzelfdertijd teruggrijpt naar de essentie van een helpend gesprek. Wat betekent de relatie met de coach vanuit het perspectief van de coachee?

Iets voor jou?

Wil je je verder professionaliseren als coach? Zoek je in je professionele rol (als HR-medewerker, leidinggevende, consultant, coördinator, beleidsmedewerker, …) naar manieren om collega’s te versterken? Wil je naast deze functie ook de rol opnemen van coach binnen of buiten je eigen organisatie? Wil je als zelfstandig coach aan de slag?

Dit postgraduaat helpt je stil te staan bij wie je bent en wil zijn als coach, en geeft je een stevig theoretisch en praktisch kader om het vak van coach op een professionele wijze in te zetten. Een basis aan coachende vaardigheden helpt je om het meeste uit deze opleiding te halen. We werken met de ervaringen en dagelijkse praktijk van de groep, daarom richten we ons op professionals die minimaal 10 jaar ervaring hebben, al dan niet als leidinggevende. 

chemie.PNGWat leer je?

  • Verspreid over twee jaar volg je een geïntegreerd ontwikkelingstraject met verschillende werkvormen, die je helpen om jezelf -voorbij de techniek- verder te ontwikkelen.
  • Eerste jaar: basisaspecten van coaching. Wat is het, hoe ga je ermee aan de slag, wat zijn de essentiële en werkende elementen van coaching? We begeleiden je in het ontwikkelen van een eigen stijl en aanpak, gebaseerd op theorie en praktijk. Zo komt vooral je eigen ontwikkeling als coach voorop te staan.
  • In dit eerste jaar is er een kennismaking en brede verkenning van verschillende benaderingswijzen van coaching, die kunnen ingezet worden om aan een grote diversiteit aan vragen tegemoet te komen.
  • Je stelt in je eerste jaar een ontwikkelportfolio samen die je leerervaringen bundelt.
  • Tweede jaar: aandacht voor het systemische en de impact van de context waarin je coacht. Inzicht in groeps- en organisatiedynamieken om de werk- en leefwereld van de coachee beter te begrijpen. Je zet dit in in gesprekken om de coachingsvraag te ontdekken. We bekijken de systemisch en strategische aspecten van (interne) coaching en hoe de rol van de coach verder te versterken. Je ontwikkelt ook verder je eigen stijl.
  • In het tweede jaar heb je enkele practicumopdrachten die je praktijk verder ontwikkelen, en waar je over reflecteert in het kader van je ontwikkeling als coach.
  • In beide jaren veel aandacht naar gespreksvoering om de coachingspraktijk verder te ontwikkelen. Ook coachingssupervisie en reflectie over je ervaringen. Praktijkoefeningen en permanente reflectie ondersteunen je eigen ontwikkelen tot een professionele coach. 

Wie word je?

Na deze rijkgevulde opleiding beschik je over specifieke competenties rond coaching, zoals het contracteren rond een coachingsvraag, relatie met de coachee opbouwen en bestendigen, inzicht krijgen in de coachee, de relatie en het coaching proces. Naast de competenties, kennis en vaardigheden die je verwerft, scherp je ook jezelf aan als ‘instrument voor verandering’. Je ontwikkelt extra lenzen om je eigen realiteit en die van anderen te zien, en die bewust in te zetten voor de vraag van de coachee. Jij kan coachen in de meest diverse settings, en voor de meest diverse leervragen.

Module 1: Coaching in perspectief

"Coaching als zijn én doen"

In de eerste module maken we kennis met de groep en met de diverse casussen waar we als groep en individuele coach mee aan de slag willen gaan. We vertrekken vanuit praktijkervaringen, en distilleren hieruit enkele thema’s waarop we tijdens de opleiding dieper zullen ingaan.

We exploreren het kader van deze opleiding op een concrete manier, en we beginnen met enkele oefeningen om bewuster te leren omgaan met hoe we momenteel werken, en welke competenties we verder kunnen ontwikkelen. We denken na op welke manier we beïnvloed worden door ‘het systeem’, en hoe we willen dat dit verder evolueert.

Na het oefenen van een aantal basiscompetenties, gaan we verder met de structuur van een traject en de bijhorende gesprekken. We bekijken de implicaties van de ethische- en gedragscode voor coaches.

"Coaching als zijn én doen"

In de tweede basismodule bouwen we verder op de structuur van een coachingstraject, en op een aantal basisvaardigheden zoals luisteren en vragen stellen.

We bekijken het coachingsgesprek vanuit het perspectief van de coach, de coachee en de relatie. Zo leren we gevoelens herkennen en erkennen, bij ons als coach en bij de coachee, en hoe we best met deze gevoelens omgaan. Ook het herkennen van stress-signalen en het opbouwen van veerkracht komen aan bod. We leren een intake gesprek voeren voor een coachingstraject en hoe we daarin de samenwerking kunnen concretiseren.

Vervolgens gaan we aan de slag met een interventie- en coachingsmodel om onze interventies bewuster vorm te geven. We focussen hierbij op het stellen van krachtige open vragen. Daarnaast zien we ook een basismethodiek om een coachingsgesprek te voeren.

Samengevat leren we in de twee basismodules:

  • kennismaken met collega-coaches
  • over alle praktische aspecten van deze opleiding
  • diverse casussen vertalen naar leerdoelstellingen
  • de basisstructuur van een degelijk coachingstraject en de toepassing ervan
  • een intake gesprek voeren
  • kenmerken van interne coaching erkennen en herkennen
  • omgaan met emoties
  • omgaan met stress en het herkennen van stresssignalen
  • wat veerkracht is en hoe we dit opbouwen
  • een basismethodiek voor het coachingsgesprek
  • de impact van vragen en interventies inschatten en toepassen

"Het begrijpen van het probleem is de helft van de oplossing"

Probleemgericht coachen start met de specificatie van een probleemsituatie, of een situatie die de coachee wil oplossen, maar geen handvaten voor oplossingen vindt. De coach helpt het probleem te vatten, een nieuw kader te scheppen om het probleem te bekijken, stapsgewijs oplossingen te formuleren, en tot een plan van actie over te gaan. De coach speelt een actieve rol en draagt bij tot ideeën en begeleidt de coachee.

Probleemgericht coachen start met het uitgangspunt dat de coachee het probleem moet ‘kennen’ om te kunnen overgaan tot doelstellingen en plannen van acties. In deze aanpak wordt er veel aandacht gegeven aan de ‘waarom’ vragen.

Het probleemgerichte coachen heeft zijn basis in het cognitief-gedragsmatige en het psychodynamische. De coachee wordt geholpen om het verband te leggen tussen problematisch gedrag enerzijds en cognitieve processen anderzijds, omdat een deel van de oplossing eruit bestaat te begrijpen welke deze cognitieve processen zijn, en van daaruit stapsgewijs gedrag te veranderen.

De coachee wordt door de coach uitgedaagd om volgende stappen te definiëren die voor hem/haar realistisch zijn, en toch naar een gedefinieerd einddoel/ een geformuleerde geprefereerde situatie toe werken. Als coach maak je vooral gebruik van suggestieve en confronterende interventies, en tracht je samen met de coachee het probleem te begrijpen via deductie en inductie.

Doorheen de module maken we gebruik van een aantal technieken die de vraagstelling verfijnen, het inzicht in de drijfveren vergroten , en die ons leren hoe we kunnen helpen herkaderen.

Tijdens deze module verkennen we enkele verschillende benaderingen die enerzijds gebaseerd zijn op CGT (Cognitief Gedragsmatige Therapie) en anderzijds op het psychodynamische zoals de ‘concurrerende verplichtingen’.

In deze module leren we:

  • de probleemgerichte benadering toepassen en inschatten wanneer deze aanpak te gebruiken
  • enkele aanpakken kennen gebaseerd op CGT en het psychodynamische
  • enkele specifieke technieken zoals - GROW – toepassen en bekijken hoe we deze kunnen integreren in onze praktijk

"Inzicht maakt bewuste keuze mogelijk'

Inzichtgericht coachen is gebaseerd op de lange traditie van het psychodynamisch coachen.

Als coach maak je vooral gebruik van exploratieve en confronterende interventies, en tracht je samen met de coachee de vraagstelling van binnenuit te begrijpen. Je bevraagt en maakt begrijpbaar wat de coachee weglaat en niet uit zichzelf ziet en draagt begrip en een onafhankelijke blik bij aan het gesprek.

We bouwen verder op een aantal basisdynamieken tussen coach en coachee om inzicht te verwerven, en een aantal zaken werkbaar te maken. We leren ons zelf als instrument te gebruiken.

Doorheen de module Inzichtgericht coachen maken we gebruik van improvisatietechnieken en systemische interventies, en leren we als coach hoe we ons binnen de organisatie op een “agile” manier kunnen bewegen.

Inzichtgericht coachen is breed toepasbaar in situaties waarin coach en coachee samen naar de dagelijkse praktijk van de coachee kijken. Tijdens deze module verkennen we drie benaderingen: de analytische methode, de organisatiecoachmethode en de laddermethode. Aan de hand van individuele cases en interactieve opdrachten gaan we na welke van deze benaderingen in welke situatie best toepasbaar is.

In deze module leren we:

  • op welke manier en wanneer we inzichtgericht kunnen toepassen
  • de interactie tussen coach en coachee beter begrijpen en interpreteren
  • wanneer we welke inzichten kunnen teruggeven aan de coachee
  • enkele technieken toepassen en leren wanneer we wat best kunnen gebruiken

"Focus op het bouwen van het nieuwe doet veranderen"

Oplossingsgericht coachen is de kunst van het voeren van nuttige gesprekken waarin de hoop op verandering vergroot, de creativiteit en het gevoel van competentie toeneemt en volgende stappen duidelijk worden. We doen dit door de aandacht van de coachee te richten op wat gewenst wordt (i.p.v. het probleem), wat reeds werkt, de troeven en reeds geboekte vooruitgang en de mogelijkheden die zich aandienen.

In tegenstelling tot wat de naam “Oplossingsgericht” doet vermoeden, gaat het niet om het aanreiken van oplossingen. We gaan ervan uit dat de coachees zelf over de nodige veerkracht beschikken om hun problemen te boven te komen. Het is onze taak om de coachee daarmee in contact te brengen.

Oplossingsgericht werken betekent niet dat we probleemfobisch zouden zijn en de eventuele problemen onder de mat zouden schuiven. Onze coachees komen net naar ons omdat ze vast zitten. Het vergt veel aandacht, begrip en aansluiting om de coachee te helpen het probleem in een wens te vertalen.

Dit waarderende en toekomstgerichte model werd sinds de jaren ’80 ontwikkeld binnen de wereld van de psychotherapie (door Steve de Shazer en Insoo Kim Berg) en psychiatrie (Dr. Luc Isebaert). Zeer snel werd het wereldwijd toegepast binnen verschillende domeinen waarin mensen met gewenste en ongewenste verandering geconfronteerd werden, zoals management, coaching, bemiddeling, conflicttransformatie, …

In deze module leren we:

  • ervaren wat een oplossingsgericht gesprek met je kan doen
  • wat de 4 basisthema’s zijn van het oplossingsgerichte gesprek
  • de voornaamste oplossingsgerichte technieken (veranderwens verkennen, mirakelvraag, schaalvraag, troeven identificeren en stappen verkennen)
  • stilstaan bij de houding van niet-weten en niet-doen van de oplossingsgerichte coach

"Het volgen van de weg die door de coachee wordt uitgestippeld"

Bij het persoonsgericht coachen baseren we ons op het werk van Carl Rogers, die de ‘person-centered’ aanpak ontwikkelde als een aanpak voor psychotherapie, en die vrij snel succesvol werd toegepast in andere domeinen waar menselijke interactie centraal staat.

De persoonsgerichte benadering baseert zich op voornamelijk twee uitgangspunten.

Het eerste uitgangspunt is dat elk individu de aangeboren neiging heeft om het eigen potentieel te gebruiken en tot vervulling te brengen.

Het tweede uitgangspunt is dat, indien men de juiste psychologische omgeving kan creëren, men veel kans heeft dat dit potentieel tot uiting komt.

Een ‘juiste psychologische omgeving’ is een omgeving waar een persoon zich begrepen voelt, vrij van bedreiging en hoge verwachtingen. Dit houdt in dat de coach zich begripvol kan opstellen (empathisch), accepterend (onvoorwaardelijke positieve beschouwing) en echt (congruent met de eigen gedachten, gevoelens).

In een coaching context persoonsgericht werken, betekent niet zozeer het toepassen van technieken, maar vooral het aanleren van een bepaalde ‘state of being’, een manier om aanwezig te zijn met de coachee, waardoor die zich begrepen voelt en niet gestuurd, veilig en toch uitgenodigd om verder te denken.

In deze module leren we:

  • wat het betekent om een veilige omgeving te creëren
  • onze empathisch luistervaardigheden aan te scherpen
  • op een niet sturende wijze de coachee aan te moedigen in de exploratie van een aantal persoonlijke vragen
  • de coachee te helpen om aandachtig te zijn voor wat er binnen hem of haar gebeurt in bepaalde situaties, vanuit een leren benoemen van wat er op dat moment gebeurt en enkele stappen te zetten
  • op een professionele manier open te zijn met de coachee over wat er met ons als coach gebeurt
  • actief de relatie tussen coach en coachee te bevragen om zo de interacties met anderen beter te begrijpen

Voor de afronding van het leertraject van het eerste jaar stelt elke deelnemer de eigen ontwikkelportfolio voor, met de klemtoon op de ontwikkeling van de eigen praktijk. 

In elke module wordt verder gebouwd op de theorie en de aanpak die in de voorgaande modules werd behandeld. Voor alle modules gaan we ook interactief te werk, we gaan aan de slag met concrete vragen uit reële situaties, waarbij uitwisseling en actieve deelname centraal staan.

Daarnaast nemen we steeds tijd voor individuele reflectie en reflectie in groep, om stil te staan bij wat hetgeen behandeld wordt betekent voor ons als coach en voor de coachee. Bovendien brengen we in alle modules het systemische organisatieperspectief binnen: wat betekent dit specifiek voor interne coaches?

Het materiaal van alle modules wordt ter beschikking gesteld via het digitale leerplatform, en voor enkele zaken worden tijdens de modules hand-outs voorzien.

Tijdens elke module maken we tijd voor supervisie, we gaan in kleine groepen dieper in op specifieke vragen op dat moment, en we exploreren de vraag en mogelijke oplossingen als groep.

Tussen de modules in wordt gevraagd een reflectiepaper te schrijven rond een theoretisch concept uit de voorgaande module, en wordt gevraagd dit te bespreken met een leerpartner.

Als eindwerk voor het eerste jaar wordt een schrijfopdracht gegeven die geëvalueerd wordt op het einde van de jaargang.

Het startniveau van deelnemers is academisch of professionele bachelor met een aantoonbare basis in coaching (qua opleiding en/of aantoonbare praktijkervaring). We richten deze opleiding op mensen die een rol opnemen als coach voor medewerkers die buiten de hiërarchische lijnen van de leidinggevende rol vallen.   

Hiernaast zijn volgende criteria van toepassing:

  • een profiel als leidinggevende en/of professional/expert hebben, waaronder ongeveer 10 jaar werkervaring
  • ervaring hebben met het voeren van gecontracteerde coaching gesprekken
  • gedurende het programma tenminste twee mensen begeleiden in gecontracteerde coaching gesprekken – niet vanuit een hiërarchische rol, maar binnen een echt onafhankelijke coaching relatie binnen of buiten de eigen organisatie.

Voor deze opleiding is er een intake gepland om erover te waken dat de opleiding voor alle deelnemers voldoende meerwaarde kan bieden, en dat er tevens gebouwd kan worden op een goede basiservaring mbt coaching. Na inschrijving zullen we kandidaat-deelnemers contacteren om afspraken te maken omtrent de intake. Het individueel intakegesprek heeft plaats met de opleidingsverantwoordelijke.

We verwachten volgende basisattitudes bij aanvang en tijdens de opleiding:

  1. Psychologische nieuwsgierigheid
  2. Zin tot zelfreflectie
  3. Gerichtheid op de eigen ontwikkeling
  4. Engagement om het geleerde toe te passen
Wim De Keyser

Wim De Keyser is een coach, consultant en geregistreerd psycholoog. Hij werkt met individuen, groepen, teams en organisaties rond leiderschap, strategie en cultuur- en gedragsverandering. Wim is een expert in groepsdynamiek. Hij helpt groepen inzicht te krijgen in gedragspatronen, en helpt hen deze te veranderen om zo de samenwerking, de performantie en het engagement te bevorderen.

Wim baseert zich in zijn werk op het beschikbare potentieel in elk individu, en de kracht van echte gesprekken als een motor voor verandering.

Wim leidt coaches op, en superviseert hen. Wim ondersteunt organisaties om interne coaching op te zetten en de interne coaches op te leiden. Hij werkt als vaste coach voor een aantal organisaties, doet ook onderzoek, oa. naar de factoren die interne coaching succesvol maken. Wim woont en werkt in Gent, en richtte de organisatie ‘Guiding Transition’ op in 2011 dat diensten aanbiedt via een netwerk van coaches en consultants wereldwijd. Wim is Associate bij Ashridge Business School (UK) en is ook verbonden aan enkele andere business scholen zoals IE (ES), Vlerick (B) en Ecole Polytechnique (F).

Voor hij zijn zelfstandige activiteiten startte, werkte Wim voor verschillende internationale organisaties in een verscheidenheid van HR rollen, en maakte hij deel uit van verschillende directieteams.

Wim specialiseerde zich in coaching via de Masters in Executive Coaching aan Ashridge Business School (UK) en de Executive Masters in Coaching and Consulting for Change aan INSEAD (F). Als basisopleiding heeft Wim een Masters in psychologie (UGent, B) en is een geregistreerd psycholoog. Wim is tevens lid van ISPSO (International Society for the Psychoanalytic Study of Organisations).

Frank is directielid bij een Vlaamse KMO, leiderschapscoach aan Vlerick Business School (B), TIAS (NL) en INSEAD (F); Associate bij Kets de Vries Institute en adviseur leiderschapsontwikkeling. Dankzij gevarieerde internationale ervaringen en multidisciplinair werk heeft Frank een diepgaand begrip ontwikkeld over de impact van leiderschap en culturele diversiteit in zowel fysische als virtuele organisatiestructuren.

Tijdens zijn loopbaan heeft Frank Manesse internationale ervaring opgebouwd in vorming, verkoop, management, advies en human resources met de focus op leiderschap, organisatieontwikkeling en coachend werken. Vanuit zijn passie voor het ontwikkelingsvermogen en het innovatiepotentieel van individuen en organisaties, stippelt hij succesvolle trajecten uit die resulteren in persoonlijke groei en verhoogde organisatiekracht. Frank gaat steeds op zoek naar innovatieve methoden in lijn met de noden van de cliënt. Hij bereikt resultaat door een combinatie van professionele ervaring en academische vorming (orthopedagogie, lerarenopleiding, business management, HR en organisatiepsychologie), en dit op een sterke hands-on manier. Hij specialiseerde zich in coaching op INSEAD (F) en Tavistock (UK).

Anton is een individuele- en groepscoach en is voornamelijk geïnspireerd door het oplossingsgerichte gedachtengoed.

Hij is actief binnen het internationale netwerk van oplossingsgerichte coaches (www.solworld.org), therapeuten (www.ebta.eu) en is lid van de raad van bestuur van SFiO, Solution Focus in Organisations (www.sfio.org). Op die manier kan hij blijvend bijleren en assisteren in de verdere ontwikkeling van het oplossingsgerichte gedachtengoed. Binnen dat kader is hij vooral bekend omwille van zijn werk rond veerkracht, teamcoaching en de filosofische grondslagen van het model.

Anton is mede-oprichter van Ilfaro (www.ilfaro.be), een coachings- en trainingsbureau dat werkt vanuit de oplossingsgerichte aanpak.

Anton heeft als basis twee masters aan de KULeuven (B): filosofie en geschiedenis en volgde eveneens de vierjarige opleiding in Oplossingsgerichte Korte Therapie aan het Korzybski Instituut (B).

Samen met zijn collega Liselotte Baeijaert schreef hij “Vergroot de veerkracht in jezelf en je team” en “The Art of Giving Feedback.”

Lieve heeft zowel in België als de VS gestudeerd en is doctor in de Taalkunde. Ze heeft meer dan 25 jaar managementervaring, voornamelijk in de non-profitsector. Ze zetelt in meerdere raden van bestuur.

In 2018 richtte ze haar eigen bedrijf Sugarloaf BV op en sindsdien deelt ze haar expertise over leiderschap met diverse organisaties. Ze gebruikt haar ervaring, maturiteit én kennis om mensen, teams en organisaties wendbaar te maken. Die wendbaarheid geldt als basis om een organisatie fundamenteel te transformeren. Dankzij haar hands-on aanpak zorgt zij ervoor dat mensen hun potentieel kunnen maximaliseren.

Belangrijke klanten: TIAS Business School, Vlerick Business School, Ashridge Hult Executive Education, SWECO, Pearson en diverse non-profitorganisaties in België.

Prijs

Deze opleiding duurt twee jaar, met de volgende inschrijfgelden:

  • 1ste jaar:
    • Bedrijven, zelfstandigen: 3.700 euro
    • Particulieren: 2.900 euro

De opleiding is erkend als beroepsopleiding en komt in aanmerking voor Vlaams opleidingsverlof.

Kmo-portefeuille
AP Hogeschool is erkend dienstverlener bij Agentschap Innoveren en Ondernemen. Na registratie als kmo kan je tot maximaal 14 kalenderdagen na de start van de opleiding een projectaanvraag indienen. Vermeld op de projectaanvraag steeds de naam van de cursist. Informatie in verband met het percentage van het gesubsidieerde bedrag en welke kosten in aanmerking komen voor subsidiëring vind je terug op de VLAIO-website.

 

Eerste leergang

Module 1: Basismodule 1

Wim De Keyser

9 en 10/11/2023

9u30-17u

Supervisie Inge Vanheule en Lieve Van De Walle  14/12/2023 9u30-12u30

Module 2: Basismodule 2

Frank Manesse

14 en 15/12/2023

13u15-17u en 9u30-17u (15/12)

Supervisie Inge Vanheule en Lieve Van De Walle 25/01/2024 9u30-12u30

Module 3: Probleemgerichte coaching

Anton

25 en 26/01/2024

13u15-17u en 9u30-17u (26/01)

Supervisie Inge Vanheule en Lieve Van De Walle 07/03/2024 9u30-12u30

Module 4: Oplossingsgerichte coaching

Lieve Van De Walle

7 en 8/03/2024

13u15-17u en 9u30-17u (8/03)

Supervisie Inge Vanheule en Lieve Van De Walle 18/04/2024 9u30-12u30

Module 5: Inzichtgerichte coaching

Wim De Keyser

18 en 19/04/2024

13u15-17u en 9u30-17u (19/04)

Module 6: Persoonsgerichte coaching

Wim De Keyser,
Inge Vanheule

14/06/2024

9u30-12u30

 

Tijdens de eerste les in november worden twee extra lesdata afgesproken.