Skip to main content

Met je diploma Orthopedagogie aan de slag in de gevangenis

Caro en Valentijn

Na je opleiding Orthopedagogie recht naar de gevangenis? Dat gebeurt wel vaker ... als lid van het personeelsteam welteverstaan. 😉 Valentijn studeerde in 2019 af in de bachelor Orthopedagogie. Hoewel hij vroeger nooit had gedacht dat hij ooit zou gaan werken in de gevangenis, is hij nu als opvoeder aan de slag achter de tralies. Derdejaarsstudent Orthopedagogie Caro daarentegen is altijd al gefascineerd geweest door criminologie. Zij was dan ook wat blij met de kans om stage te lopen bij Valentijn. 

Jullie werken als opvoeders in de gevangenis, wat doen jullie juist?

Valentijn: "Als opvoeder in het zorgteam zorg ik er voor dat de geïnterneerden en psychisch kwetsbare gedetineerden worden opgevangen in een therapeutisch klimaat. Onze cliënten komen vaak uit een psychiatrische crisis op onze afdeling terecht. Onze taak bestaat er eerst uit om hun grip op de realiteit te versterken door het aanbieden van laagdrempelige sociale contacten: zowel in de vorm van individuele gesprekken als in groepsactiviteiten. Door hier aan deel te nemen, leren geïnterneerden omgaan met anderen en verbeteren ze hun sociale vaardigheden. Dit versterkt ook het gevoel van samenhorigheid."

Caro: "We bieden een breed scala aan activiteiten aan om hun geest en lichaam te stimuleren. We hebben teken, drama- en muzieklessen en elke woensdag is het fitnessdag. Soms gaan we zelfs yoga doen of mediteren we voor innerlijke rust. Bovendien hebben ze elke ochtend vrije ruimte om te biljarten, pingpongen of iets anders te doen waar ze zich goed bij voelen. Kortom, we helpen een groep mensen van ongeveer 60 mannen en vrouwen die graag op het rechte pad willen blijven en die hun leven weer op de rails willen krijgen."

 

Wat is belangrijk om een goede opvoeder te zijn?

Valentijn: "Als opvoeder is het creëren van een veilige omgeving met open communicatie de sleutel tot succes. Door te luisteren, actief deel te nemen aan gesprekken, empathie te tonen en begripvol te zijn, helpen wij hen met het verminderen van spanningen. Zo proberen we positieve gedragsveranderingen te realiseren."

Caro: "Een goede connectie krijgen met geïnterneerden vergt geduld en doorzettingsvermogen. Naarmate je meer tijd doorbrengt met hen, zullen ze zich meer openstellen en persoonlijker worden in hun gesprekken. Dit kan leiden tot een diepere verbinding en vertrouwen. Een diepgaand gesprek kan soms een schatkist zijn, je weet nooit wat voor persoonlijke inzichten je zult ontdekken."

Valentijn: "Het is ook belangrijk om de juiste balans te vinden tussen persoonlijke informatie delen en grenzen stellen. Bijvoorbeeld: als iemand vraagt waar je woont, vraag je waar zij hebben gewoond, in plaats van direct te antwoorden. Zo kun je een band opbouwen zonder te veel van jezelf bloot te geven."

 

Heb je ooit twijfels gehad om specifiek met deze doelgroep aan de slag te gaan?

Valentijn: "Nee, totaal niet. Ik beschouw de mensen waarmee ik werk ook eerder als cliënten dan als misdadigers, aangezien ik geïnterneerden en geen gedetineerden begeleid. Geïnterneerden hebben een misdrijf gepleegd, maar lijden aan psychische kwetsbaarheid waardoor zij op het moment van de feiten ontoerekeningsvatbaar zijn verklaard. Zij konden hun daden niet controleren. Zo begeleid ik bijvoorbeeld een vrouw met borderline die brandstichting heeft gepleegd. Dat is niet min. Maar de geïnterneerden zijn ook enorm beschermend naar de opvoeders toe, want zij weten dat wij hen willen helpen. Tijdens groepsactiviteiten zijn ook geen cipiers aanwezig wat voor een zeer gemoedelijke sfeer zorgt. De band die ze hebben met cipiers is volledig anders." 

Caro: "In films of series zie je vaak agressie in de gevangenissen, maar in werkelijkheid valt dat héél goed mee. Als ik aan mijn vrienden vertel dat het een gezellige dag was vol interessante en leuke gesprekken, begrijpen zij dat niet (lacht)."

 

Waarom zijn jullie Orthopedagogie gaan studeren?

Valentijn: "Ik heb eerst de opleiding Electromechanica gevolgd aan AP Hogeschool. Al snel bleek dat deze opleiding mij niet op het lijf geschreven was. Mijn vrienden wezen me erop dat Orthopedagogie wel eens beter bij mij zou passen, omdat ik altijd klaar sta om anderen te helpen. Al van kinds af aan hielp ik vrienden die in een moeilijke situatie opgroeiden. Zo bleven ze vaak eten en slapen bij mij thuis. Ik zorgde er ook voor dat hun papierwerk in orde was. Dat zorgzame zat er dus al van jongs af aan in en mijn vrienden hebben me gestimuleerd om daar iets mee te doen. En dat was een goede keuze!"

Caro: "Bij mij liep het anders. Mijn moeder gaf les in het OKAN-onderwijs en kwam daarom vaak in contact met mensen in hachelijke situaties en dat heeft mij geïnspireerd. Als tiener wist ik al dat ik mensen met de grootste problemen wilde helpen. Zo wilde ik mensen met een drugsverslaving of met een crimineel verleden naar het rechte pad begeleiden. De keuze om Orthopedagogie te studeren was snel gemaakt en samen met mijn stagecoördinator ben ik op zoek gegaan naar een stage die aansloot bij mijn interesses."

 

Spreekt de bachelor Orthopedagogie jou ook aan?

Gerelateerde artikels